علل کمرویی و راه های مقابله با ان
نویسنده:تهمینه مهربانی
یکی از علل کمرویی,اضطراب اجتماعی ناشی از نداشتن مهارت های اجتماعی در ایجاد ارتباط و حفظ آن است.این مهارت که باید در محیط خانواده شکل بگیرد و سپس در مدرسه رشد کند، متاسفانه آن گونه که شاید و باید مورد توجه قرار نمی گیرد.انسان فطرتاً موجودی اجتماعی است ورشد او جز در بستر اجتماع,میسر نمی شود,از همین روی چاره ای جز کسب مهارت های اجتماعی ندارد تا بتواند در صحنه های گوناگون حضور موثر داشته باشد و در پرتو روابط سازنده با دیگران,به تعالی و رشد کافی برسد.
خوشبختانه در فرهنگ دینی ما آداب و رسومی وجود دارند که ارتباطات اجتماعی را به بهترین نحو,ممکن می سازند,اما متاسفانه تحت تاثیر فرهنگ «فرد - محور» غرب و پیروی از رفتارهای اجتماعی غریبان که مبتنی بر همین فرهنگ است، ما نیز شیوه های صحیح ایجاد رابطه را از دست داده و دچار عوارض ناشی از آن شده ایم.
از جمله این آداب انسان ساز که در نگاه نخست,بسیار ساده به نظر می رسند,اما آثار اجتماعی فردی فراوانی بر آن مترتب است,پیشی گرفتن در سلام دادن به دیگران و به ویژه وجود پاسخ داده به سلام است.بنابراین برای غلبه بر کمرویی بیمارگونه که بسیار با شرم و حجبی که ویژگی ممتاز یک انسان دیندار و آراسته به ادب اسلامی است,جز مراعات دستورات به ظاهر ساده دینی,راه موثر و سریع تری وجود ندارد و به هیچ دستورالعمل پیچیده ای نیاز نیست.
برای رهایی از کمرویی,عمل به این نکات توصیه می شود:
*در برخورد با دیگران در سلام دادن پیشدستی کنید.سلام همچنان که از نامش پیداست، موجب ایجاد حسی اطمینان و سلامت و آرامش روانی در مخاطب می گردد و به خودی خود نوعی احساس صمیمیت می گردد وبه خودی خود نوعی احساس صمیمت توام با احترام را در او پدید می آورد.برای یک لحظه مردمی را در نظر مجسم کنید که به جای سر در گریبان بودن و داشتن قیافه های عبوس، بر اساس نوعی اعتقاد درونی و قلبی، خود را موظف می دانند در سلام دادن به دیگران بریکدیگر سبقت بگیرند. در چنین فضایی اثری از تنش ها و نگرانی ها و کمرویی های بیمارگونه باقی نمی ماند و جای آن را آرامش و اطمینان قلبی می گیرد.از اینکه این بلا بر سر برخی از ما آمده که سلام دیگران را با سوء ظن ارزیابی می کنیم و بدتر از آن پاسخ نمی دهیم.چیزی از شان سلام دادن و آثار فوق العاده مثبت و گسترده آن نمی کاهد.
*برای رفع کمرویی و نگرانی های ناشی از آن,صله ارحام را جدی بگیرید.به خویشاندان خود سر بزنید,با آنها رابطه صمیمی برقرار کنید، از جلد خود بیرون بیایید و در یاری رساندن به نزدیکان و دوستان تردید نکنید.در یک فضای خیرخواهی و صمیمت با محارم,مهارت های ایجاد روابط صحیح را تمرین کنید تا در مواجهه با غریبه ها دچار اضطراب و دستپاچگی ناشی از کمرویی نشوید و اشتباه نکنید و یا به انزوا پناه نبرید.
*تلاش کنید در مدرسه یا اجتماعات آشنای دیگر در فعالیت های گروهی شرکت کنید و نقش فعالی را بپذیرید.احساس مفید بودن,اعتماد به نفس فرد را تقویت می کند و او را برای پذیرش نقش های موثر اجتماعیی آماده می سازد.
*به خود و قیافه و ظاهر خود بیش از حد متعارف نیندیشید و دنبال پیدا کردن عیب در خود نباشید.ساده و منظم و آراسته باشید، اما دیگر بیشتر از این به خود فکر نکنید. بخش اعظم اضطراب ها و گرفتاری های بشر امروز این است که خود و خواسته ها و نگرش های خود را محور کائنات می بیند و تحمل هر چیزی غیر از آن، به سرعت او را سمت پرخاشگری و در صورت ناامیدی از تسلیم ساختن دیگران به آرای خود,به سوی انواع بیماری های روانی از جمله وسواس فکری,شیدایی و روان رنجوری و انزوا می کشاند.خود را همان گونه که هستید بپذیرید و از نیش و کنایه انسان های بیماری که در میان این همه زیبایی و نعمت، کار وباری جز پیدا کردن عیب دیگران و غفلت از فجایع روحی و روانی خود ندارند، نترسید.اگر دستتان می رسد، آنها را به روان پزشک معرفی کنید و اگر نمی رسد، برایشان دعا کنید!
*در ابتدای کار که از حرف زدن در برابر جمع خجالت می کشید، قبلاً در خلوت و جلوی آیینه صبحت کردن با یک مخاطب فرضی را تمرین کنید.دفتر یادداشت کوچکی را تهیه و نکاتی را که تصور می کنید برای دیگران جالب و مفرح خواهد بود و در آن یادداشت کنید تا در مواقع مناسب از آنها استفاده نمایید.برای شکستن جو حاکم بر جمع و احساس آرامش، سعی کنید داستان های کوچک، طنر، لطیفه های شیرین و مناسبی را که افراد خبره در جلسات سخنرانی مطرح می سازند و موجبات انبساط خاطر دیگران را فراهم می کنند، یادداشت و در شرایط مقتضی از آنها استفاده کنید.
منبع:شاهدجوان شماره52